|
Bu projeyle, Miletos kazılarında ele geçen buluntulardan yola
çıkılarak, bu kentin Arkaik Dönem’deki mutfak kültürü ele
alınmaktadır. Araştırmaya konu olan arkeolojik materyalin önemli
bölümünü Kalabaktepe’de ele geçirilen keramik ve taş türünden mutfak
kap ve araçlarına ait çeşitli ebatlarda parçalar oluşturmaktadır.
Kalabaktepe’nin dışında Zeytintepe’deki Aphrodite kutsal alanında
90’lı ve Athena Tapınağı çevresinde 1950’li ve 60'lı yıllarda
yapılan kazılarda bulunmuş olan az miktarda mutfak malzemesi de
araştırma kapsamındadır.
Son 17 yıldır aralarla Kalabaktepe’de yapılan kazılarda yapı
temelleri ile yerleşim tabakaları tespit edilmiştir. Ele geçen
buluntular, Arkaik Dönem’de tepenin güney yamacının, Miletos’u
koruyan sur sistemi içinde bir zanaatkarlar mahallesi olduğunu
göstermiştir. Yapı temelleri içindeki oda veya avlu olarak
tanımlanabilecek alanlarda, gerek doğrudan zemin üzerinde gerekse
kil ve taşlarla sabitlenmiş ocak yerleri yer almaktadır. Bu
ocaklarda yakılan ateşten arta kalan küller, bunlar arasında
kömürleşmiş çeşitli bitki ve kemik türünden hayvan kalıntılarına
rastlanmıştır. Organik artıklar bir yandan zoologlar ve bitki
bilimciler tarafından incelenip ait oldukları türlere göre tanımları
istatistikleri yapılırken öte yandan Miletosluların ilgili
dönemdeki beslenme alışkanlıklarıyla ilgili somut veriler ortaya
koymuşlardır.
Tabakalar içinde pek azı in situ olarak, ama hemen hepsi
yalnızca dağınık parçalar halinde ele geçen seramikten mutfak
kapları ve araçları ile taştan biçimlendirilmiş havan tokmakları ve
el değirmenleri tarafımızdan incelenip, sınıflandırılmıştır.
Çalışmanın başında çoğunluğu tanımlanamamış kaba parçalar olarak
kasalarda korunan buluntular, birleşebilen parçaların bir araya
getirilmesi, aynı tipten eşyalara, ancak bu eşyaların değişik
bölümlerine ait parçalar birlikte değerlendirilip, bunların öteki
ören yerlerinden çıkan benzerleriyle yada vazo resimlerinde ve
terrakotta heykelciklerde bulunan tasvirleriyle karşılaştırarak tam
hallerini ortaya koyan bilgisayar destekli üç boyutlu çizimleri
yapılmıştır.
Çanak çömlekler, lekaneler, yoğurma ve öğütme kapları, pithoslar,
ızgaralar, yuvarlak üç ayaklı, kimi zaman ocak altlığı olarak
kullanılmış sehpalar, kaba krater, dinos, sürahi vb kaplar
Miletos’un Arkaik Dönem mutfağında kullanılmış keramik eşyalardır.
Bunların dışında, andezit ve bazalt gibi volkanik sert taşlardan
üretilmiş basit el değirmenlerinin yanı sıra şimdiye kadar
bilinenler içinde en erken örneği teşkil eden bir tür kollu tahıl
değirmeni Miletoslular’ın mutfak avadanlıkları arasında yer
almaktadır. Taş eserler içinde az miktarda havan tokmakları, eğe
taşları ve ocakta kullanılmak üzere biçimlendirilmiş kap altlıkları
da mevcuttur.
* * * * *
Projeyle
ilgili bir makale
Arcäologischer
Anzeiger 2005/2'de
yayına
hazırlanmış bulunmaktadır. |